آشنايي مختصري با سرطان معده و روده بزرگ و لوزوالمعده

یکشنبه, 20 تیر 1389 ساعت 15:37
چاپ
سرطان معده
همه گيري‌شناسي و سير طبيعي
 
alt
ميزان بروز سرطان معده در كشورهاي فقيري كه گوشت‌هاي دودي و گوشت‌هاي غني از نيترات مصرف مي‌كنند بيشتر است. ساير حالات زمينه‌ساز شامل كم خوني وخيم، زخم‌هاي معده و سابقه جراحي معده مي‌باشند. ميزان بروز سرطان معده (بجزسرطانهاي پيوستگاه مري و معده) در ايالات متحده كاهش يافته است، يك عامل خطر ساز شناخته شده سرطان معده عفونت ناشي از هليكوباكترپيلوري است. اما هنوز معلوم نيست كه درمان زودرس عفونت هليكوباكترپيلوري ميزان بروز سرطان در افراد دچار عفونت را تغيير مي‌دهد يا خير.
تشخيص
بيماران دچار سرطان معده اغلب با درد شكم، سيري زودرس، كم خوني، ضعف وكاهش وزن مراجعه مي‌كنند. در اغلب موارد، قبل از زمان تشخيص، سرطان گره‌هاي لنفي موضعي را در گير كرده است. معاينه جسماني ممكن است نشان دهنده توده معده، گره نافي (گره خواهر ماري ژورف) يا گره سوپراكلاويكولار بالاي استخوان ترقوه چپ گروه ويرشو) باشد.
درمان
سرطان معده اغلب يا جراحي درمان مي‌شود. پس از برداشت تومور و تمامي گره‌هاي لنفي مربوط، احتمال بقاي 5 ساله 40% يا كمتر است. در صورت عود سرطان معده كانونهاي عود بيشتر به صورت گسترش‌هاي موضعي يا انتشار خوني به كبد از طريق رويد باب ظاهر مي‌شوند. شيمي درماني يا پرتوتابي پس از جراحي تاثير مهمي ندارند. در بيماران دچار سرطان متاستيك معده ممكن است شيمي درماني به منظور تسكين علايم انجام شود. ميزان پاسخ به شيمي درماني 20 تا 40 درصد است، اما شيمي درماني هيچ تاثير محسوسي بر طول عمر قابل انتظار 5 تا 7 ماهه بيماران ندارد.
سرطان كولوركتال (سرطان روده بزرگ)
همه‌گيري شناسي و سير طبيعي
سرطان كولون تقريبا در افراد جامعه تشخيص داده مي شود مهمترين عوامل زمينه‌ساز، تاريخچه قبلي كوليت اولسراتيو و تاريخچه محكم خانوادگي مي‌باشند. جهش‌هاي متعددي، چه ارثي و چه خودبه خود، نقشي قابل توجه در استعداد به سرطان كولون بازي مي‌كنند.
از آنجا كه برداشت پوليپ احتمالا مهمترين راه جلوگيري از بروز سرطان كولن مهاجم مي باشد، قابل اعتمادترين راه كاهش مرگ و مير حاصل سرطان كولوركتال (سرطان روده بزرگ)، انسجام روده‌اي كولونوسكوپي مي‌باشد. مطالعات مختلف نشان داده‌اند كه استفاده از سيگموئيدوسكوپي و بررسي خون مخفي در مدفوع نيز باعث كاهش بروز سرطانهاي كولوركتال (سرطان روده بزرگ) و مرگ و مير حاصل از آنها مي‌شود.
در بيماران داراي موتاسيونهاي ثابت شده (پوليپوز آدنوماتوز فاميليال، سندرم گاردنر،‌HNPCC ) و يا تاريخچه خانوادگي قوي سرطان يا كساني كه مبتلا به بيماريهاي همراه با سرطانهاي كولون مثل كوليت اولسراتيو مي‌باشند، مشاهده و تصويربرداري از تمام كولون مي‌بايست قبل از سنين 40 سالگي شروع شود. تحقيقاتي در حال انجام است كه بتوان با استفاده از مداخلاتي همچون كنترل رژيم غذايي، مصرف روزانه آسپرين، مهاركننده‌ةاي سيلكواكسيژناز 2 و عوامل ديگر، از سرطانهاي كولوركتال (سرطان روده بزرگ) پيشگيري اوليه نمود. اشتياق براي تجويز رژيمهاي غني از فيبر به منظور كاهش خطر سرطان كولون كاهش يافته است.
علايم

سرطانهاي كولون و راست روده اغلب به صورت خونريزي از راست روده تظاهر مي‌:نند. بيماران دچار ضايعات سمت راست كولون اغلب از تغيير رنگ مدفوع

يا درد و نفخ گذرا شكايت دارند. ضايعات سمت چپ ممكن است حالت شكننده پيدا كنند منجر به ظهور خون قرمز در كنار مدفوع شوند. گاهي سرطانهاي كولون و راست روده تا انسداد كامل روده يا سوراخ شدن حفره صفاقي بدون علامت هستند. شايع‌ترين الگوي عود سرطان راست روده گسترش لگني موضعي است؛ سرطان كولون اغلب بر اثر متاستاز به ريه يا كبد عود مي‌كند.

سرطان لوزالمعده

همه‌گيري شناسي و سير طبيعي
سرطان لوزالمعده غالبا يا مصرف سيگار ومصرف بيش از حد الكل ارتباط دارد. سرطان اپي‌تليال- لوزالمعده نوعي آدنوكارسينوما است كه ميزان مرگ ومير بسيار بالايي دارد زيرا معمولا هنگامي تظاهر مي‌كند كه تومور قابل رزكسيون جراحي نيست. يك نوع ديگر سرطان لوزالمعده كه شيوع كمتري دارد از سلولهاي اندوكرين منشاء مي‌گيرد.
علايم
شايع ترين تظاهر سرطان لوزالمعده درد شكمي همراه با كاهش وزن سريع است. به طور مشخص درد در ناحيه اطراف ناف احساس مي‌شود و به پشت انتشار مي يابد.
ساير علايم سرطان لوزالمعده شامل شروع اخير ديابت، درد شكمي ناشي از مسدود شدن شريان مزانتريك فوقاني، كيسه صفراي قابل لمس يرقان ناشي از انسداد مجريا صفراوي مشترك مي‌باشد.
نشانگر توموري CA19-9 در 75 درصد يا كمتر موارد بالا مي‌رود.
درمان
تنها درمان قطعي سرطان لوزالمعده، پانكراتيكودئودنكتومي (عمي ويپل) است كه عمل وسيعي است و مستلزم آناستوموزهاي متعدد و طحال برداري است و ميزان مرگ و مير آن در مراكزي كه در اين زمينه تجربه كمتري دارند بالا است ميزان بقاي 5 ساله بيماران دچار سرطان موضعي لوزالمعده 25 تا 50 درصد است. در بيماران دچار تومور غير قابل برداشت. پرتودرماني موضعي همراه با تجويز 5-FU ممكن است مفيد باشد؛ در بيشت از 30 درصد بيماراني كه تحت اين روش درماني قرار مي‌گيرند ممكن است علايم بيماري تا حدود بهبود يابد در موارد پيش رونده بيماري استفاده از شيمي درماني تسكيني با تجويز هفتگي ژم سيتابين[1] اندكي موجب بهبود كيفيت زندگي و افزايش طول عمر بيماران شده است (طول عمر اين بيماران با تجويز ژم سي تابين 7/5 ماه و بدون آن 4/4 ماه است.)
آخرین بروز رسانی در یکشنبه, 11 اردیبهشت 1390 ساعت 14:49